ਪਾਣੀ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਲੇਖ

ਪਾਣੀ ਕਿਵੇਂ ਬਚਾਈਏ, ਲੇਖ, ਨਾਅਰਾ, ਉਪਾਅ, ਕਵਿਤਾ [ਪਾਣੀ ਬਚਾਓ ਜੀਵਨ ਬਚਾਓ] ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ, ਉਪਾਅ, ਮਹੱਤਤਾ, ਕਵਿਤਾ ਲੇਖ ਨਾਅਰੇ [ਪਾਣੀ ਦਾ ਨੀਵਾਂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਪੱਧਰ ਲੇਖ][ਜਲ ਹੀ ਜੀਵਨ ਹੈ ਪੈਰਾ ਰਚਨਾ] [ਪਾਣੀ ਦੀ ਸੁਚੱਜੀ ਵਰਤੋਂ]

ਪਾਣੀ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ

ਜਲ ਹੀ ਜੀਵਨ ਹੈ ਪੈਰਾ ਰਚਨਾ

ਜਲ ਹੀ ਜੀਵਨ ਹੈ, ਇਹ ਗੱਲ ਅਸੀਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸੁਣਦੇ ਹਾਂ, ਪਰ ਅਸੀਂ ਕਿੰਨਾ ਕੁ ਮੰਨਦੇ ਹਾਂ? ਕੀ ਅਸੀਂ ਜੀਵਨ ਵਾਂਗ ਪਾਣੀ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਦੇ ਹਾਂ? ਕੀ ਅਸੀਂ ਉਸਨੂੰ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਜੀਵਨ ਜਿੰਨਾ ਪਿਆਰ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ? ਪਾਣੀ ਦਾ ਸਾਡੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਕੀ ਮਹੱਤਵ ਹੈ? ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਹਰ ਕਿਸੇ ਦੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਹੋਣਗੇ। ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਜਲ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਦੀ ਕਲਪਨਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ। ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਅਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਵਿਅਰਥ ਖਰਚ ਕਰਦੇ ਹਾਂ।

ਸਾਡੀ ਧਰਤੀ ਦਾ 70% ਹਿੱਸਾ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਪਰ ਇਸਦਾ ਸਿਰਫ 1-2% ਹੀ ਵਰਤੋਂ ਯੋਗ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦੀ ਬਹੁਤ ਲੋੜ ਹੈ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਉਹ ਦਿਨ ਦੂਰ ਨਹੀਂ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਇਕ-ਇਕ ਬੂੰਦ ਨੂੰ ਤਰਸਾਂਗੇ। ਪਾਣੀ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਦੌਲਤ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਬਚਾਵਾਂਗੇ ਤਾਂ ਹੀ ਸਾਡੀ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕੇਗੀ। ਜੇ ਪਾਣੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਕੱਲ੍ਹ ਹੈ।

ਪਾਣੀ ਦੀ ਬਰਬਾਦੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਘਰ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਥੋੜੀ ਜਿਹੀ ਸਮਝ ਅਤੇ ਇੱਕ ਕਦਮ ਚੁੱਕ ਕੇ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਇਹ ਤੋਹਫ਼ਾ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।

ਪਾਣੀ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਦੇ ਤਰੀਕੇ in punjabi (ਪਾਣੀ ਦੀ ਸੁਚੱਜੀ ਵਰਤੋਂ)

ਪਾਣੀ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਦੇ ਤਰੀਕੇ in punjabi ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਹਨ –

• ਟੂਟੀ ਨੂੰ ਖੁੱਲ੍ਹਾ ਨਾ ਛੱਡੋ – ਜਦੋਂ ਵੀ ਤੁਸੀਂ ਸਿੰਕ ਵਿੱਚ ਬੁਰਸ਼ ਕਰੋ, ਸ਼ੇਵ ਕਰੋ, ਬਰਤਨ ਧੋਵੋ, ਫਿਰ ਲੋੜ ਨਾ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਟੂਟੀ ਨੂੰ ਬੰਦ ਰੱਖੋ, ਜਲ ਦੀ ਬਰਬਾਦੀ ਨਾ ਕਰੋ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਹਰ ਮਿੰਟ ਵਿੱਚ 6 ਲੀਟਰ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬੱਚਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਨਹਾਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਵੀ ਬਾਲਟੀ ਦਾ ਪਾਣੀ ਬਰਬਾਦ ਨਾ ਕਰੋ।
• ਨਹਾਉਣ ਲਈ ਸ਼ਾਵਰ ਦੀ ਬਜਾਏ ਬਾਲਟੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਸ਼ਾਵਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਵੀ ਛੋਟੀਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ, ਤਾਂ ਜੋ ਘੱਟ ਪਾਣੀ ਦੀ ਖਪਤ ਹੋਵੇ। ਸ਼ਾਵਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾ ਕਰਕੇ ਅਸੀਂ ਹਰ 1 ਮਿੰਟ ਵਿੱਚ 40-45 ਲੀਟਰ ਪਾਣੀ ਬਚਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।
• ਜਿੱਥੇ ਕਿਤੇ ਵੀ ਟੂਟੀ ਲੀਕ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਉਸ ਦੀ ਤੁਰੰਤ ਮੁਰੰਮਤ ਕਰਵਾਈ ਜਾਵੇ। ਨਹੀਂ ਤਾਂ, ਇਸਦੇ ਹੇਠਾਂ ਇੱਕ ਬਾਲਟੀ ਜਾਂ ਕਟੋਰਾ ਰੱਖੋ ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਸ ਪਾਣੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ।
• ਘੱਟ ਪਾਵਰ ਵਾਸ਼ਿੰਗ ਮਸ਼ੀਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ, ਇਸ ਨਾਲ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬਚਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਵੀ ਘੱਟ ਖਪਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਵਾਸ਼ਿੰਗ ਮਸ਼ੀਨ ਵਿਚ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਕੁਝ ਕੱਪੜੇ ਧੋਣ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਇਸ ਨੂੰ ਇਕੱਠਾ ਕਰਕੇ ਧੋਵੋ।
• ਪੌਦਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪਾਈਪ ਦੀ ਬਜਾਏ ਵਾਟਰ ਕੈਨ ਤੋਂ ਪਾਣੀ ਪਾਓ, ਇਸ ਵਿੱਚ ਜਲ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਾਈਪ ਤੋਂ 1 ਘੰਟੇ ਵਿੱਚ 1000 ਲੀਟਰ ਤੱਕ ਜਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਪਾਣੀ ਦਾ ਪੂਰਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੈ। ਜੇ ਸੰਭਵ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਪੌਦਿਆਂ ‘ਤੇ ਲਾਂਡਰੀ ਦਾ ਪਾਣੀ ਪਾਓ।
• ਘਰ ਵਿੱਚ ਜਲ ਦਾ ਮੀਟਰ ਲਗਾਓ। ਤੁਸੀਂ ਜਿੰਨੇ ਜਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਉਸ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਦਾ ਬਿੱਲ ਆਵੇਗਾ। ਬਿੱਲ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ, ਤੁਸੀਂ ਸਮਝੋਗੇ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕਿੰਨੀ ਬਰਬਾਦੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਭਵਿੱਖ ਤੋਂ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ।
• ਗੀਜ਼ਰ ਤੋਂ ਗਰਮ ਪਾਣੀ ਕੱਢਦੇ ਸਮੇਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਵਿਚ ਠੰਡਾ ਜਲ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਸੁੱਟ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ। ਅਜਿਹਾ ਨਾ ਕਰੋ, ਇੱਕ ਵੱਖਰੀ ਬਾਲਟੀ ਵਿੱਚ ਠੰਡਾ ਪਾਣੀ ਭਰੋ, ਫਿਰ ਦੂਜੀ ਵਿੱਚ ਗਰਮ ਜਲ। ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਜਲ ਨੂੰ ਹੋਰ ਕਿਤੇ ਵੀ ਵਰਤ ਸਕਦੇ ਹੋ।
• ਫਲੱਸ਼ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਪਾਣੀ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਅਜਿਹਾ ਫਲੱਸ਼ ਲਵੋ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦਾ ਜ਼ੋਰ ਘੱਟ ਹੋਵੇ।
• ਨਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸਾਫ਼ ਰੱਖੋ, ਕਿਉਂਕਿ ਜਦੋਂ ਇਹ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਜਲ ਵਹਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਸਾਫ਼ ਰੱਖੋ।
• ਰੁੱਖ ਲਗਾਓ ਤਾਂ ਜੋ ਬਾਰਿਸ਼ ਚੰਗੀ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਨਦੀਆਂ-ਨਾਲੇ ਭਰ ਜਾਣ।
• ਮੀਂਹ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਖੇਤ ਨੂੰ ਵਾਹ ਕੇ ਖੁੱਲ੍ਹਾ ਛੱਡ ਦਿਓ ਤਾਂ ਕਿ ਜਮੀਨ ਦੀ ਪਾਣੀ ਜ਼ੀਰਨ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਸੰਭਾਲਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵਧ ਜਾਵੇ।ਇਹ ਵੀ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਵਹਾਈ ਉਪਰੰਤ 20 ਮਿਲੀਮੀਟਰ ਦੀ ਬਾਰਿਸ਼ ਜਮੀਨ ਦੀ ਉਪਰਲੀ 15 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਤਹਿ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਵਾਹੀ ਜਮੀਨ ਵਿੱਚ ਅਣਵਾਹੀ ਜਮੀਨ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਨਮੀਂ7 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਜਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
• ਮੈਦਾਨੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਾਹੀ ਉਪਰੰਤ ਖੇਤ ‘ਚ ਲੋੜ ਮੁਤਾਬਿਕ ਕਿਆਰੇ ਪਾਓ ਤਾਂ ਜੋ ਮੀਂਹ ਦਾ ਪਾਣੀ ਕਿਆਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠਾ ਹੋ ਸਕੇ।ਢਲਾਨਾਂ ਵਾਲੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਆਰੇ ਛੋਟੇ ਪਾਓ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਮੀਂਹ ਦਾ ਪਾਣੀ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਇਕੱਠਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਵੱਟਾਂ ਟੁੱਟਣ ਦਾ ਖਤਰਾ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
• ਝੋਨੇ ਵਾਲੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਟਾਂ ਨੂੰ ਖੁਰ ਕੇ ਟੁੱਟਣ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਬਾਰਿਸ਼ਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਤਾ੍ਹ ਉਪਰਲੀ ਚੀਕਨੀ ਮਿੱਟੀ ਨਾਲ ਚੋਪੜ ਕੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰ ਦਿਓ।
• ਸਬਮਰਸੀਬਲ ਪੰਪ ਲੱਗਣ ਕਾਰਨ, ਕਈ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਪੁਰਾਣੇ ਬੋਰ, ਜੋ ਕਿਸੇ ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੇ, ਉਸੇ ਤਰਾਂ ਮੌਜੂਦ ਹਨ ।ਜਿਆਦਾ ਵਰਖਾ ਦੀ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਵਾਧੂ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਨਿਕਾਸੀ ਖਾਲਾਂ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਥਾਂ ਇਕੱਠਾ ਕਰਕੇ, ਵਿਗਿਆਨਿਕ ਵਿਧੀ ਰਾਂਹੀ ਫਿਲਟਰ ਕਰਨ ਬਾਅਦ ਇਨਾਂ੍ਹ ਬੋਰਾਂ ਰਾਂਹੀ ਧਰਤੀ ਵਿੱਚ ਰੀਚਾਰਜ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਜਮੀਨਦੋਜ਼ ਪਾਣੀ ਦੀ ਭਰਪਾਈ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਖੜ੍ਹਣ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਫਸਲਾਂ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਤੋਂ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
• ਕੰਢੀ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਉੱਚੀਆਂ-ਨੀਵੀਂਆਂ ਥਾਂਵਾਂ ਨੂੰ ਪੱਧਰ ਕਰਕੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਯੋਗ ਨਿਕਾਸ ਲਈ ਖਾਲ ਜਾਂ ਪਾਈਪਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰ ਲਓ ਤਾਂ ਜੋ ਮੀਂਹ ਦਾ ਪਾਣੀ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਥਾਂ ਉੱਪਰ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ।ਜੇ ਖੇਤ ਦੀ ਢਲਾਨ 5 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਥੋੜੀ੍ਹ-ਥੋੜੀ੍ਹ ਵਿੱਥ ‘ਤੇ ਵੱਟਾਂ ਬਣਾਕੇ ਪਾਣੀ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।ਜਿਆਦਾ ਲੰਬੀਆਂ ਢਲਾਨਾਂ ਦੀ ਥੜ੍ਹਾਬੰਦੀ ਕਰਕੇ, ਪੌੜੀਨੁਮਾ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਮੀਂਹ ਦਾ ਪਾਣੀ ਸੰਭਾਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਭੌਂ-ਖੋਰ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਤੇ ਜਮੀਨਦੋਜ਼ ਪਾਣੀ ਦੀ ਭਰਪਾਈ ਵੀ ਹੋ ਸਕੇਗੀ।
• ਮੀਂਹ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਛਰਾਟਿਆਂ ਬਾਅਦ ਖੇਤ ਦੀ ਢਲਾਨ ਦੇ ਉਲਟ ਵਹਾਈ ਕਰਨ ਨਾਲ ਮੀਂਹ ਦਾ ਪਾਣੀ ਵਧੇਰੇ ਅਤੇ ਇਕਸਾਰ ਜ਼ੀਰਦਾ ਹੈ।
• ਨਿਕਾਸੀ ਖਾਲਾਂ ਅਤੇ ਵੱਟਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸਰਕੰਡਾ,ਨੇਪੀਅਰ ਬਾਜਰਾ ਜਾਂ ਘਾਹ ਲਗਾਕੇ ਜਿੱਥੇ ਪਾਣੀ ਰੋੜ੍ਹ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਪਸ਼ੂਆਂ ਲਈ ਚਾਰੇ ਦੀ ਲੋੜ ਵੀ ਪੂਰੀ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਜਮੀਂਨ ਵਿੱਚ ਜੈਵਿਕ ਮਾਦੇ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵਧਣ ਕਰਕੇ ਉਪਜਾਊਣ ਵਧੇਗਾ।
• ਮੀਂਹ ਦੇ ਪਾਣੀ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਨਹਿਰੀ ਪਾਣੀ ਦੇ ਭੰਡਾਰ ਲਈ ਕੱਚੇ ਜਾਂ ਪੱਕੇ ਤਲਾਬ ਵੀ ਬਣਾਏ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਕੰਮ ਲਈ ਭੋਂ ਸੁਰੱਖਿਅਣ ਵਿਭਾਗ ਤੋਂ ਵਿੱਤੀ ਸਹਾਇਤਾ ਵੀ ਮਿਲ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਪਾਣੀ ਬਚਾਉਣਾ ਕਿਉਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ?

ਜਲ ਕੁਦਰਤ ਦਾ ਅਨਮੋਲ ਤੋਹਫ਼ਾ ਤੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਮੂਲ ਆਧਾਰ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਡੀ ਜੀਵਨ ਰੇਖਾ ਹੈ। ਪਾਣੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਧਰਤੀ ’ਤੇ ਜੀਵਨ ਅਸੰਭਵ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਦਾ ਦੋ ਤਿਹਾਈ ਹਿੱਸਾ ਪਾਣੀ ਹੈ। ਸਰੀਰ ਦੇ ਅੱਸੀ ਫ਼ੀਸਦੀ ਭਾਗ ਵਿਚ ਪਾਣੀ ਹੈ। ਇਕ ਮਨੁੱਖ ਕਰੀਬ 20 ਦਿਨ ਤਕ ਭੋਜਨ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਤਾਂ ਰਹਿ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪਰ ਜਲ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਤਿੰਨ-ਚਾਰ ਦਿਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਿਊੁਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ। ਮਨੁੱਖੀ ਸਰੀਰ ਵਿਚ ਪਾਣੀ ਦਾ ਮਹੱਤਵ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਹਾਰਮੋਨ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਜਲ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸਰੀਰ ਵਿਚ ਪਾਚਨ ਕਿਰਿਆ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਥੁੱਕ ਵੀ ਜਲ ਨਾਲ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਪਾਣੀ ਸਰੀਰ ਵਿਚ ਤਾਪਮਾਨ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਹਮੇਸ਼ਾ ਜਲ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰੋ, ਅਤੇ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰੋ। ਅਸੀਂ ਤਾਂ ਹੀ ਸਾਡੇ ਛੋਟੇ ਬੱਚੇ ਵੀ ਸਾਡੇ ਤੋਂ ਸਿੱਖਣਗੇ। ਜੇਕਰ ਰਸਤੇ ਵਿੱਚ ਕਿਤੇ ਵੀ ਕੋਈ ਟੂਟੀ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰੋ, ਜੇਕਰ ਪਾਈਪ ਲਾਈਨ ਟੁੱਟੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕਰੋ। ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਸਾਡੇ ਘਰ ਪਾਣੀ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਪਾਣੀ ਦੀ ਕੀਮਤ ਉਹ ਲੋਕ ਸਮਝਦੇ ਹਨ ਜੋ ਪਾਣੀ ਲੈਣ ਲਈ 4-5 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪੈਦਲ ਚੱਲਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 1-2 ਬਾਲਟੀਆਂ ਲਈ ਘੰਟਿਆਂ-ਬੱਧੀ ਲਾਈਨ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹਾ ਹੋਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।

ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿੱਧੀ ਮਦਦ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ। ਪਰ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬੱਚਤ ਕਰੋ, ਤਾਂ ਕਿ ਇਹ ਸਹੀ ਹੱਥਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਸਕੇ। ਅੱਜ ਤੋਂ ਹੀ ਇਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਆਪਣੇ ਘਰ ਤੋਂ ਕਰੋ, ਇਹ ਇੱਕ ਸਮਾਜਿਕ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਾਨੂੰ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਮਿਲ ਕੇ ਨਿਭਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ

“ਪਵਣੁ ਗੁਰੂ ਪਾਣੀ ਪਿਤਾ ਮਾਤਾ ਧਰਤਿ ਮਹਤੁ” ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਉਪਰੋਕਤ ਸਤਰ ਦੀ ਮਹਾਨਤਾ ਅਤੇ ਮਹੱਤਤਾ ਨੂੰ ਜਾਨਣਾ ਅੱਜ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਜਲ ਨੂੰ ਪਿਤਾ ਅਤੇ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਮਾਤਾ ਦਾ ਦਰਜਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਿਸ ਦੇ ਕਰਕੇ ਹੀ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਜੀਵਨ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਲ ਦੀ ਅਣਹੋਂਦ ਕਰਕੇ ਹੋਰ ਗ੍ਰਹਿਆਂ ਤੇ ਜੀਵਨ ਨਹੀਂ ਲਭਿਆ ਜਾ ਸਕਿਆ।

ਜਲ ਸਾਡੇ ਜੀਵਨ ਦੀਆਂ ਮੁਢਲੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਅਤਿ ਜ਼ਰੂਰੀ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥ ਹੈ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਕੋਈ ਵੀ ਪ੍ਰਾਣੀ ਜੀਵਿਤ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਸਕਦਾ। ਜਲ ਪੀਣ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਹੋਰ ਅਨੇਕਾਂ ਹੀ ਰੋਜ਼-ਮਰਾ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿਚ ਜਿਉਂ-ਜਿਉਂ ਜਲ ਦੀ ਕਮੀ ਜੋਰ ਫੜ੍ਹਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਤਿਉਂ-ਤਿਉਂ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸੰਕਟ ਉਪਰ ਵੀ ਵਿਚਾਰਾਂ ਹੋਣ ਲਗ ਪਈਆਂ ਹਨ । ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਵੱਡੇ-ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਮਸਿਆ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਲਗੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਸਬੰਧੀ ਆਏ ਦਿਨ ਅਖਬਾਰਾਂ ਵਿਚ ਖ਼ਬਰਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਨੂੰ ਮਿਲਦੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ।

ਪਾਣੀ ਬਚਾਓ ਕਵਿਤਾ

ਮੰਨੋ ਇਹ ਪਾਣੀ ਲਈ ਨਹੀਂ, ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਲਈ ਹੈ, ਇਹ ਅਨਮੋਲ ਸਾਹ ਪਾਣੀ ਤੋਂ ਉੱਗਦੇ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਵੀ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਇਹ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਕਵਿਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ , ਇਹ ਜੀਵਨ ਦਾ ਸਬਕ ਹੈ, ਪਾਣੀ ਬਚਾਓ, ਪਾਣੀ ਬਚਾਓ , ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਇੱਕ ਦੁਖਦਾਈ ਅੰਤ ਹੈ, ਪਾਣੀ ਦੀ ਕੋਈ ਸੀਮਾ ਨਹੀਂ ਪਰ ਪੀਣ ਦੇ ਲਾਇਕ ਹੈ ਨਹੀਂ , ਜੀਵਨ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲਾ ਪਾਣੀ ਹਰ ਜਗ੍ਹਾ ਉਪਲਬਧ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਹੁਣੇ ਕਰੋ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਪਛਤਾਓਗੇ , ਅੱਜ ਪਾਣੀ ਬਚਾਓ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ।

ਪਾਣੀ ਬਚਾਉ ਦੇ ਨਾਅਰੇ

• ਨਾ ਜਲ, ਨਾ ਜੀਵਨ ।
• ਜਲ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰੋਗੇ ਤਾਂ ਜੀਵਨ ਦੀ ਰਾਖੀ ਹੋਵੇਗੀ ।
• ਜਲ ਹੈ ਤਾਂ ਕੱਲ੍ਹ ਹੈ।
• ਪਾਣੀ ਬਚਾਓ ਆਪਣਾ ਭਵਿੱਖ ਬਚਾਓ।
• ਆਪਣਾ ਭਵਿੱਖ ਜਲ ਦੀ ਬੱਚਤ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।
• ਜਲ ਨਹੀਂ ਜੀਵਨ ਨਹੀਂ।
• ਜਲ ਬਚਾਓ ਜੀਵਨ ਬਚਾਓ

ਮੁਖਬੰਧ

ਜਲ ਜੀਵਨ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸੇ ਰਾਹੀਂ ਹੀ ਸਾਡਾ ਜੀਵਨ ਚੱਲਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਕੀ ਕੋਈ ਇਸ ਨੂੰ ਮੰਨਦਾ ਹੈ, ਨਹੀਂ। ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਹਰ ਬੂੰਦ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਸੱਚ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਪਾਣੀ ਨਾ ਬਚਾਇਆ ਤਾਂ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਇਕ-ਇਕ ਬੂੰਦ ਨੂੰ ਤਰਸਦੀ ਰਹੇਗੀ। ਅਜਿਹਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਪੱਧਰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਘਟ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਧਰਤੀ ਦੀ ਬਹੁਤ ਡੂੰਘਾਈ ਤੱਕ ਪਾਣੀ ਸੀ, ਅੱਜ ਇੱਥੇ ਇਹੋ ਹਾਲ ਹੈ ਕਿ ਅੱਜ ਇੱਥੇ 90 ਤੋਂ 100 ਫੁੱਟ ਤੱਕ ਪਾਣੀ ਹੇਠਾਂ ਚਲਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਪਾਣੀ ਦੀ ਬਰਬਾਦੀ ਬੰਦ ਕਰੋ

ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਲ ਦੀ ਬਰਬਾਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਇਹ ਸਬਕ ਜ਼ਰੂਰ ਸਿੱਖੋ, ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਕੱਲ੍ਹ ਲਈ ਬਚਾ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬੱਚਤ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਨਾਲਿਆਂ, ਅਤੇ ਖਰਾਬ ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਅਤੇ ਪਾਈਪਾਂ ਕਾਰਨ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬਰਬਾਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਵੀ ਆਪਣੀ ਜਿੰਮੇਵਾਰੀ ਸਮਝਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਜਨਤਕ ਪੈਲੇਸ ਵਿੱਚ ਜਾ ਰਹੇ ਹੋ ਤਾਂ ਉਥੋਂ ਪਾਣੀ ਬੰਦ ਕਰਵਾਉਣਾ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਸਮਝੋ। ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਕਾਰਨ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਬਰਬਾਦ ਜਾਂ ਬਰਬਾਦ ਨਾ ਹੋਣ ਦਿਓ। ਤੁਸੀਂ ਸ਼ਾਇਦ ਇਸ ਤੱਥ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਹੋ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪੰਛੀ ਪਾਣੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਛੱਡ ਦਿੰਦੇ ਹਨ.

ਪਾਣੀ ਦੀ ਬੱਚਤ ਲਈ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਅਤੇ ਭੰਡਾਰਨ

ਜੇਕਰ ਅੱਜ ਦੇਖਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਪਾਣੀ ਹੀ ਜੀਵਨ ਦਾ ਆਧਾਰ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਪਾਣੀ ਦੀ ਉਪਲਬਧਤਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਘਟ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਵੀ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣਾ ਸਾਡੀ ਕੌਮੀ ਜਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਮੁੱਦਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਵੀ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਪਾਣੀ ਦੇ ਸੋਮੇ ਘੱਟ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਾਣੀ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਰਨਾ ਸਾਡੀ ਨੈਤਿਕ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸੋਮੇ ਘੱਟ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਸ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣਾ ਅਸੰਭਵ ਹੁੰਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਜਲ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਸਮਝਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।

ਖੇਤੀ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬੱਚਤ ਅੱਜ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ

• ਜਲ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਖੇਤੀ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਖੇਤੀ ਲਈ ਜਲ ਵੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣਾ ਅੱਜ ਸਾਡੀ ਪਹਿਲੀ ਤਰਜੀਹ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
• ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਜੋ ਵੀ ਲਾਭਪਾਤਰੀ ਹੈ, ਉਹ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣ ਕਿ ਉਹ ਖੇਤਾਂ ਅਤੇ ਫ਼ਸਲਾਂ ਵਿੱਚ ਲੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਾਣੀ ਨਾ ਪਾਉਣ ਤਾਂ ਜੋ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬੱਚਤ ਹੋ ਸਕੇ।
• ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਫ਼ਸਲਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਪਾਣੀ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਫ਼ਸਲਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਉਗਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬੱਚਤ ਹੋ ਸਕੇ।
• ਪਾਣੀ ਦੀ ਬੇਲੋੜੀ ਬਰਬਾਦੀ ਵਾਲੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਉਗਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਜਿਹੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਬਰਸਾਤ ਦੇ ਮੌਸਮ ਦੌਰਾਨ ਉਗਾਉਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਫਸਲਾਂ ‘ਤੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਮੰਗ ਘੱਟ ਹੋਵੇ।

ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬੱਚਤ ਕਿਉਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ?

ਇਸ ਸਵਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਲਈ ਪਹਿਲਾਂ ਸਾਨੂੰ ਪਾਣੀ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਪਾਣੀ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜੀਵਨ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਵਸਤੂ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਆਕਸੀਜਨ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਭੋਜਨ ਇਸ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਸਕਦੇ। ਸਾਡੀ ਧਰਤੀ ਦੇ 71 ਫੀਸਦੀ ਹਿੱਸੇ ‘ਤੇ ਪਾਣੀ ਹੈ, ਜੋ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਖਤਮ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ 71 ਫ਼ੀਸਦੀ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਰਫ਼ 2 ਫ਼ੀਸਦੀ ਪਾਣੀ ਹੀ ਪੀਣ ਯੋਗ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਵਿਚ ਕਰੋੜਾਂ ਲੋਕ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਟਨ ਪਾਣੀ ਪੀਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਲੋੜ ਹੈ ਕਿ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬਰਬਾਦੀ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਜਾਵੇ।

ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਰੱਖਣਾ ਵੀ ਅੱਜ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ

• ਗੰਦੇ ਅਤੇ ਦੂਸ਼ਿਤ ਜਲ ਕਾਰਨ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਬਿਮਾਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਫੈਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਪਾਣੀ ਦੀ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸੰਭਾਲ ਕਰੋ ਤਾਂ ਜੋ ਇਹ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰਹੇ ਅਤੇ ਤੰਦਰੁਸਤ ਰਹੇ।
• ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਤਾ ਹੀ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਅਖਬਾਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ 13 ਲੀਟਰ ਪਾਣੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬਰਬਾਦੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
• ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਹਾਲਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਹਰ 15 ਸੈਕਿੰਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬੱਚਾ ਇਸ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਮਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
• ਇਸ ਲਈ ਦੂਸ਼ਿਤ ਪਾਣੀ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਅਤੇ ਬਚਾਅ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ।

ਪਾਣੀ ਦੀ ਬੱਚਤ ਅੱਜ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ

• ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬਰਬਾਦੀ ਨਾ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਬਚਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ।
• ਇੱਕ ਅੰਦਾਜ਼ੇ ਅਨੁਸਾਰ ਜੇਕਰ ਧਰਤੀ ਤੋਂ ਥੋੜ੍ਹਾ ਜਿਹਾ ਪਾਣੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਬਚਾ ਲਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਪਾਣੀ ਬਚਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
• ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜੀਵਨ ਦੇ ਜਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਲੋੜ ਅਨੁਸਾਰ ਕਰੋ ਤਾਂ ਜੋ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬੱਚਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ।
• ਨਹਾਉਂਦੇ ਸਮੇਂ, ਪਾਣੀ ਦੀ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਬਚਤ ਕਰੋ, ਬਾਲਟੀ ਭਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਟੂਟੀ ਬੰਦ ਕਰੋ ਅਤੇ ਲੋੜ ਪੈਣ ‘ਤੇ ਹੀ ਪਾਣੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ।
• ਟੂਟੀ ਬੰਦ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਪਾਈਪ ਨੂੰ ਕੱਸ ਕੇ ਬੰਦ ਕਰੋ ਤਾਂ ਜੋ ਬਚਿਆ ਹੋਇਆ ਪਾਣੀ ਬਰਬਾਦ ਨਾ ਹੋਵੇ।
• ਰੁੱਖਾਂ ਦੀ ਕਟਾਈ ਬੰਦ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਜੋ ਅਸੀਂ ਵਾਤਾਵਰਨ ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਬਰਸਾਤੀ ਪਾਣੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕੀਏ।
• ਪਾਣੀ ਸਾਡੇ ਜੀਵਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ, ਇਸ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਬਚਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੰਭਾਲ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਦੀ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬੱਚਤ ਕੱਲ੍ਹ ਦੀ ਕਮਾਈ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬਰਬਾਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਉਸ ਤੋਂ ਇਹ ਸਬਕ ਜ਼ਰੂਰ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੱਲ੍ਹ ਲਈ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬੱਚਤ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਨਾਲਿਆਂ, ਅਤੇ ਖਰਾਬ ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਅਤੇ ਪਾਈਪਾਂ ਕਾਰਨ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬਰਬਾਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਲੇਖ ਪਸੰਦ ਆਇਆ ਹੋਵੇਗਾ।

FAQs

ਹੋਰ ਪੜ੍ਹੋ-

• 15 ਅਗਸਤ ਲੇਖ (ਅਜਾਦੀ ਦਿਵਸ ਲੇਖ)
• ਪੇਂਡੂ ਜੀਵਨ ਤੇ ਲੇਖ
• ਖੇਡਾਂ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਲੇਖ