ਏ.ਪੀ.ਜੇ. ਅਬਦੁੱਲ ਕਲਾਮ ਜੀਵਨੀ | ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਚ ਏ.ਪੀ.ਜੇ. ਅਬਦੁੱਲ ਕਲਾਮ ਦੀ ਜੀਵਨੀ
ਏ.ਪੀ.ਜੇ. ਅਬਦੁੱਲ ਕਲਾਮ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਜੀਵਨੀ (ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਏ.ਪੀ.ਜੇ. ਅਬਦੁੱਲ ਕਲਾਮ ਜੀਵਨੀ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸ)
ਅਬਦੁੱਲ ਕਲਾਮ ਭਾਰਤ ਦੇ ਗਿਆਰ੍ਹਵੇਂ ਅਤੇ ਪਹਿਲੇ ਗੈਰ-ਸਿਆਸੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਯੋਗਦਾਨ ਕਾਰਨ ਇਹ ਅਹੁਦਾ ਮਿਲਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਇੱਕ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨੀ ਸਨ, ਏ.ਪੀ.ਜੇ. ਅਬਦੁੱਲ ਕਲਾਮ ਜੀ 2002-07 ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵੀ ਸਨ । ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਲਾਮ ਜੀ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਾਸੀਆਂ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸਤਿਕਾਰਤ ਅਤੇ ਨਿਪੁੰਨ ਵਿਅਕਤੀ ਰਹੇ ਹਨ। ਕਲਾਮ ਜੀ ਨੇ ਲਗਭਗ ਚਾਰ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੱਕ ਇੱਕ ਵਿਗਿਆਨੀ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਉਹ ਕਈ ਵੱਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕ ਵੀ ਰਹੇ ਹਨ।
ਏ.ਪੀ.ਜੇ. ਅਬਦੁੱਲ ਕਲਾਮ ਦੇ ਜੀਵਨ ਤੇ ਇੱਕ ਨਜ਼ਰ
| ਪੂਰਾ ਨਾਂ | ਡਾ: ਅਵਲ ਪਾਕੀਰ ਜੈਨੁੱਲਾਬਦੀਨ ਅਬਦੁੱਲ ਕਲਾਮ |
| ਜਨਮ ਤਾਰੀਖ | 15 ਅਕਤੂਬਰ 1931 ਈ. |
| ਜਨਮ ਸਥਾਨ | ਧਨੁਸ਼ਕੋਡੀ ਪਿੰਡ, ਰਾਮੇਸ਼ਵਰਮ, ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ |
| ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ | ਅਸਿੰਮਾ, ਜੈਨੁਲਾਬਦੀਨ |
| ਸ਼ੌਕ | ਕਿਤਾਬਾਂ ਪੜ੍ਹਨਾ, ਲਿਖਣਾ, ਵੀਨਾ ਵਜਾਉਣਾ |
| ਪ੍ਰਧਾਨ ਬਣੇ | 2002-07 ਈ. ਤੱਕ |
| ਮੌਤ | 27 ਜੁਲਾਈ 2015 ਈ. |
ਅਬਦੁੱਲ ਕਲਾਮ ਜਨਮ ਅਤੇ ਵਿੱਦਿਅਕ ਜੀਵਨ
ਏ.ਪੀ.ਜੇ. ਅਬਦੁੱਲ ਕਲਾਮ ਦਾ ਜਨਮ 15 ਅਕਤੂਬਰ 1931 ਨੂੰ ਧਨੁਸ਼ਕੋਡੀ ਪਿੰਡ, ਰਾਮੇਸ਼ਵਰਮ, ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਛੇਰੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਉਹ ਇੱਕ ਤਮਿਲ ਮੁਸਲਮਾਨ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਪੂਰਾ ਨਾਂ ਡਾ. ਅਵਲ ਪਾਕੀਰ ਜੈਨਉੱਲਬਦੀਨ ਅਬਦੁਲ ਕਲਾਮ ਹੈ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਦਾ ਨਾਮ ਜੈਨੁਲਬਦੀਨ ਸੀ। ਉਹ ਇੱਕ ਮੱਧਵਰਗੀ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਰੱਖਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਪਿਤਾ ਮਛੇਰਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਕਿਸ਼ਤੀ ਦੇ ਕੇ ਘਰ ਚਲਾਉਂਦਾ ਸੀ।
ਬਾਲ ਕਲਾਮ ਨੂੰ ਵੀ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਨਾ ਸਿਖਾਇਆ ਗਿਆ। ਉਹ ਘਰ-ਘਰ ਅਖਬਾਰ ਵੰਡਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਪੈਸੇ ਨਾਲ ਸਕੂਲ ਦੀ ਫੀਸ ਭਰਦਾ ਸੀ। ਅਬਦੁੱਲ ਕਲਾਮ ਜੀ ਨੇ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ, ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਅਤੇ ਉਦਾਰ ਸੁਭਾਅ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣਾ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਤੋਂ ਸਿੱਖਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਦਾ ਰੱਬ ਵਿੱਚ ਅਥਾਹ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਸੀ। ਕਲਾਮ ਜੀ ਦੇ 3 ਵੱਡੇ ਭਰਾ ਅਤੇ 1 ਵੱਡੀ ਭੈਣ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਗੂੜ੍ਹਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਸੀ।
ਏ.ਪੀ.ਜੇ. ਅਬਦੁੱਲ ਕਲਾਮ ਸਿੱਖਿਆ
ਅਬਦੁੱਲ ਕਲਾਮ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਿੱਖਿਆ ਰਾਮੇਸ਼ਵਰਮ ਐਲੀਮੈਂਟਰੀ ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਲਈ ਸੀ। 1950 ਵਿੱਚ ਕਲਾਮ ਨੇ ਬੀ.ਐਸ.ਸੀ ਦੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਦਿੱਤੀ। ਜੋਸਫ਼ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੇ 1954-57 ਵਿੱਚ ਮਦਰਾਸ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ (MIT) ਤੋਂ ਏਅਰੋਨਾਟਿਕਲ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਵਿੱਚ ਡਿਪਲੋਮਾ ਕੀਤਾ। ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਉਸਦਾ ਸੁਪਨਾ ਫਾਈਟਰ ਪਾਇਲਟ ਬਣਨ ਦਾ ਸੀ, ਪਰ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇਹ ਸੁਪਨਾ ਬਦਲ ਗਿਆ।
ਕਲਾਮ ਦੇ ਕੈਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ (ਏ.ਪੀ.ਜੇ. ਅਬਦੁੱਲ ਕਲਾਮ ਕੈਰੀਅਰ)
1958 ਵਿੱਚ, ਕਲਾਮ ਨੇ ਡੀਟੀਡੀ ਵਿੱਚ ਤਕਨੀਕੀ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੀਨੀਅਰ ਵਿਗਿਆਨੀ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਪੀ. ਇੱਥੇ ਰਹਿੰਦਿਆਂ, ਉਸਨੇ ਪ੍ਰੋਟੋਟਾਈਪ ਹੋਵਰ ਕਰਾਫਟ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਵਿਗਿਆਨਕ ਟੀਮ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ। ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ, ਅਬਦੁੱਲ ਕਲਾਮ ਜੀ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਲਈ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਸੀ। 1962 ਵਿੱਚ ਅਬਦੁੱਲ ਕਲਾਮ ਨੇ ਰੱਖਿਆ ਖੋਜ ਛੱਡ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪੁਲਾੜ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। 1962 ਅਤੇ 82 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਉਸਨੇ ਇਸ ਖੋਜ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕਈ ਅਹੁਦਿਆਂ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। 1969 ਵਿੱਚ, ਏ.ਪੀ.ਜੇ. ਅਬਦੁੱਲ ਕਲਾਮ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪਹਿਲੇ SLV-3 (ਰੋਹਿਣੀ) ਦੇ ਸਮੇਂ ਇਸਰੋ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਮੁਖੀ ਬਣ ਗਏ।
ਅਬਦੁੱਲ ਕਲਾਮ ਜੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ 1980 ਵਿੱਚ ਧਰਤੀ ਦੇ ਨੇੜੇ ਰੋਹਿਣੀ ਦੀ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਇਸ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ 1981 ਵਿੱਚ , ਉਸਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ । ਅਬਦੁੱਲ ਕਲਾਮ ਜੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕਾਮਯਾਬੀ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਨੇ ਹੀ ਉਸ ਨੂੰ ਚੰਗੇ ਮਾੜੇ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਸਿਖਾਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਕਹਿੰਦਾ ਸੀ, “ਮੇਰਾ ਪੜ੍ਹਾਈ ਵੱਲ ਝੁਕਾਅ ਦੇਖ ਕੇ ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਲੈਂਪ ਖਰੀਦ ਕੇ ਦਿੱਤਾ, ਤਾਂ ਜੋ ਮੈਂ ਰਾਤ ਦੇ 11 ਵਜੇ ਤੱਕ ਪੜ੍ਹ ਸਕਾਂ। ਜੇਕਰ ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਨੇ ਮੇਰਾ ਸਾਥ ਨਾ ਦਿੱਤਾ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਮੈਂ ਇੱਥੇ ਤੱਕ ਨਾ ਪਹੁੰਚਦਾ।“
1982 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਫਿਰ ਤੋਂ ਰੱਖਿਆ ਖੋਜ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਬਣੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਗਾਈਡਡ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਵਿਕਾਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਕਲਾਮ ਜੀ ਨੇ ਅੱਗ, ਧਰਤੀ ਅਤੇ ਆਕਾਸ਼ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ। 1992 ਵਿੱਚ, ਏ.ਪੀ.ਜੇ. ਅਬਦੁੱਲ ਕਲਾਮ ਜੀ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨ ਸਲਾਹਕਾਰ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਖੋਜ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਬਣੇ। ਉਹ 1999 ਤੱਕ ਇਸ ਅਹੁਦੇ ‘ਤੇ ਰਹੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਾਂ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਮੁੱਖ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। 1997 ਵਿੱਚ, ਏਪੀਜੇ ਅਬਦੁਲ ਕਲਾਮਜੀ ਨੂੰ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਰੱਖਿਆ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਰਵਉੱਚ ਸਨਮਾਨ “ਭਾਰਤ ਰਤਨ” ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਜੋਂ ਚੁਣਿਆ ਜਾਣਾ
2002 ਵਿੱਚ, ਏ.ਪੀ.ਜੇ. ਅਬਦੁੱਲ ਕਲਾਮ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣ ਦੇ ਸਮੇਂ ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ-ਸਮਰਥਿਤ ਐਨਡੀਏ ਹਲਕਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਆਪਣਾ ਉਮੀਦਵਾਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ , ਜਿਸਦਾ ਸਾਰਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ 18 ਜੁਲਾਈ 2002 ਨੂੰ, ਏ.ਪੀ.ਜੇ. ਅਬਦੁੱਲ ਕਲਾਮ ਨੇ ਅਹੁਦੇ ਦੀ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕੀ ਸੀ। ਏ.ਪੀ.ਜੇ. ਅਬਦੁੱਲ ਕਲਾਮ ਜੀ ਕਦੇ ਵੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਨਹੀਂ ਸਨ, ਫਿਰ ਵੀ ਉਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਰਵਉੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ‘ਤੇ ਰਹੇ।
ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਸੁੱਖ-ਸਹੂਲਤਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਉਹ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਤੱਕ ਕਿਵੇਂ ਪਹੁੰਚੇ, ਇਹ ਗੱਲ ਸਾਡੇ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਨਾਦਾਇਕ ਹੈ। ਅੱਜ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਨੌਜਵਾਨ ਏ.ਪੀ.ਜੇ. ਅਬਦੁੱਲ ਕਲਾਮ ਜੀ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਰੋਲ ਮਾਡਲ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਜਨਮ ਲੈਣਾ ਅਤੇ ਇਸ ਉਚਾਈ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣਾ ਕੋਈ ਆਸਾਨ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਲਗਨ, ਮਿਹਨਤ ਅਤੇ ਕਾਰਜਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਬਲ ‘ਤੇ ਅਸਫਲਤਾਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਉਹ ਅੱਗੇ ਕਿਵੇਂ ਵਧੇ, ਇਸ ਤੋਂ ਸਾਨੂੰ ਕੁਝ ਸਿੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਏ.ਪੀ.ਜੇ. ਅਬਦੁਲ ਕਲਾਮ ਦਾ ਸੁਭਾਅ
ਏ.ਪੀ.ਜੇ. ਅਬਦੁਲ ਕਲਾਮ ਨੂੰ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰ ਹੈ। ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਚੰਗੇ ਸਬਕ ਦਿੰਦੇ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਨੌਜਵਾਨ ਚਾਹੁਣ ਤਾਂ ਪੂਰਾ ਦੇਸ਼ ਬਦਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਉਸ ਨੂੰ ‘ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਮੈਨ’ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਡਾਕਟਰ ਏ.ਪੀ.ਜੇ. ਅਬਦੁੱਲ ਕਲਾਮ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾਮਾ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਲਾਮ ਜੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਹਨ, ਜੋ ਅਣਵਿਆਹੇ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਵਿਗਿਆਨਕ ਪਿਛੋਕੜ ਤੋਂ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਆਏ ਹਨ। ਏਪੀਜੇ ਅਬਦੁਲ ਕਲਾਮ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣਦੇ ਹੀ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਯੁੱਗ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਅੱਜ ਤੱਕ ਇੱਕ ਪਹਿਲੂ ਹੈ।
ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਾ ਸਫ਼ਰ
ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਹੁਦਾ ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਕਲਾਮ ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਾੜ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਸੰਸਥਾਨ ਤਿਰੂਵਨੰਤਪੁਰਮ ਦੇ ਚਾਂਸਲਰ ਬਣ ਗਏ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਅੰਨਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਏਰੋਸਪੇਸ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਬਣ ਗਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਈ ਕਾਲਜਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਜ਼ਿਟਿੰਗ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਵਜੋਂ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ।
ਏ.ਪੀ.ਜੇ. ਅਬਦੁਲ ਕਲਾਮ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ
ਇਹ ਅਬਦੁੱਲ ਕਲਾਮ ਸਾਹਿਬ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਕਿਤਾਬਾਂ ਹਨ, ਜੋ ਉਸਨੇ ਰਚੀਆਂ:
- ਭਾਰਤ 2020 – ਨਵੇਂ ਹਜ਼ਾਰ ਸਾਲ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਜ਼ਨ
- ਅੱਗ ਦੇ ਖੰਭ – ਆਤਮਕਥਾ
- ਜਗਾਇਆ ਮਨ
- ਤਬਦੀਲੀ ਲਈ ਇੱਕ ਮੈਨੀਫੈਸਟੋ
- ਮਿਸ਼ਨ ਇੰਡੀਆ (Mission India)
- ਪ੍ਰੇਰਣਾਦਾਇਕ ਵਿਚਾਰ
- ਮੇਰੀ ਯਾਤਰਾ (My Journey)
- ਐਡਵਾਂਟੇਜ ਇੰਡੀਆ (Advantage India)
- ਤੁਸੀਂ ਫੁੱਲਣ ਲਈ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਹੋ
- ਚਮਕਦਾਰ ਚੰਗਿਆੜੀ
- ਮੁੜ ਜਗਾਇਆ
ਏ.ਪੀ.ਜੇ. ਅਬਦੁਲ ਕਲਾਮ ਜੀ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਪੁਰਸਕਾਰ
- 1981 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
- 1990 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਪਦਮ ਵਿਭੂਸ਼ਣ
- 1997 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਰਵਉੱਚ ਸਨਮਾਨ ਭਾਰਤ ਰਤਨ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
- 1997 ਵਿੱਚ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਪੁਰਸਕਾਰ
- 2011 ਵਿੱਚ IEEE ਆਨਰੇਰੀ ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ
- ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਡਾਕਟਰੇਟ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਗਈ।
ਏ.ਪੀ.ਜੇ. ਅਬਦੁਲ ਕਲਾਮ ਦੀ ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਣ
27 ਜੁਲਾਈ 2015 ਨੂੰ ਸ਼ਿਲਾਂਗ ਗਏ ਸਨ। ਉੱਥੇ ਹੀ ਆਈ.ਆਈ.ਐਮ. ਸ਼ਿਲਾਂਗ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਮਾਗਮ ਦੌਰਾਨ ਅਬਦੁੱਲ ਕਲਾਮ ਦੀ ਤਬੀਅਤ ਖ਼ਰਾਬ ਹੋ ਗਈ ਸੀ, ਉਹ ਉੱਥੇ ਇੱਕ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਲੈਕਚਰ ਦੇ ਰਹੇ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਅਚਾਨਕ ਉਹ ਬੇਹੋਸ਼ ਹੋ ਗਏ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਿਲਾਂਗ ਦੇ ਹਸਪਤਾਲ ‘ਚ ਭਰਤੀ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹਾਲਤ ਨਾਜ਼ੁਕ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਈ.ਸੀ.ਯੂ. ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਆਖਰੀ ਸਾਹ ਲਿਆ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਅਲਵਿਦਾ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ।ਇਸ ਦੁਖਦਾਈ ਖਬਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੱਤ ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਸੋਗ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। 84 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਹ ਇਸ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਅਲਵਿਦਾ ਕਹਿ ਗਏ।
ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 28 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਗੁਹਾਟੀ ਤੋਂ ਦਿੱਲੀ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਨਤਾ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਦਿੱਲੀ ਸਥਿਤ ਘਰ ‘ਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ। ਇੱਥੇ ਸਾਰੇ ਵੱਡੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੇ ਆ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਦਿੱਤੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੂੰ ਏਅਰਬੱਸ ਰਾਹੀਂ ਉਸ ਦੇ ਪਿੰਡ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ। 30 ਜੁਲਾਈ 2015 ਨੂੰ ਕਲਾਮ ਦਾ ਸਸਕਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜੱਦੀ ਪਿੰਡ ਰਾਮੇਸ਼ਵਰਮ ਦੇ ਨੇੜੇ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਅਬਦੁੱਲ ਕਲਾਮ ਸਾਹਿਬ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਮੈਨ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਰ ਉਮਰ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ, ਆਪਣੇ ਗਿਆਨ ਰਾਹੀਂ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਕਈ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਬਣਾਇਆ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰਿਥਵੀ, ਅਗਨੀ ਵਰਗੀਆਂ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਕਲਾਮ ਸਾਹਬ, ਜੋ ਕਿ ਗਿਆਨ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸਨ, ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਅਤੇ ਸਵੈ-ਨਿਰਭਰ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਉਸ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਫਲਸਫੇ ਵਿਚ ਆਤਮ-ਸਮਰੱਥਾ ਬਣਾਇਆ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਵਾਜਪਾਈ ਦੇ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਬਹੁਤ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆਉਹ ਆਪਣੇ ਸਾਦੇ ਅਤੇ ਸਾਦੇ ਵਿਹਾਰ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸੀ। ਮੁਸਲਮਾਨ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ, ਪਰ ਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਦੇ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਨਹੀਂ ਛੱਡਿਆ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਇੱਕ ਸਫਲ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦਾ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ। ਸਮੇਂ ਸਮੇਂ ਦਿੱਤਾ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਘੋਸ਼ਣਾਵਾਂ ਅਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਰਾਹੀਂ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦਾ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ।
ਹੋਰ ਲਿੰਕ-
